مد یک سبک رایج در پوشیدن لباس، کفش، لوازم جانبی، آرایش و حتی چیدمان خانه است. با این حال اصطلاح مد و فشن بیشتر از همه برای عادتی منحصر به فرد در لباس پوشیدن اطلاق می‌شود. هر آنچه که امروز به عنوان مد شناخته می‌شود، معمولآ توسط شرکت‌ها، صنایع فشن و رسانه‌ها در دسترس مردم عادی قرار می‌گیرد. مد و فشن غالبآ در جنبه‌های مردانه و زنانه توصیف شده و در دوره‌ها و مکان‌های خاص به نوعی ابراز وجود و خودمختاری گفته می‌شود.
تاریخچه مد و فشن در جهان
اگر مد و فشن را به عنوان “هنر ایجاد و انتخاب پوشیدنی‌های منحصر به فرد” تعریف کنیم، باید برای تاریخچه آن به ۲۰۰ سال پیش برگردیم. گرچه با گذشت زمان، مفهوم مد به موارد دیگری مانند جواهرات، کیف، کفش و غیره گسترش یافته، با این حال نخستین منشأ طراحی مد از سال ۱۸۲۶ آغاز می‌شود. اعتقاد بر این است که “چارلز فردریک وورث Charles Frederick Worth” اولین طراح مد جهان بود که در سالهای ۱۸۲۶ تا ۱۸۹۵ فعالیت می‌کرد. در حقیقت چارلز از نخستین افرادی معرفی می‌شود که شیوه ایجاد “خانه‌های مد” را شروع کرد و به مشتریان خود می‌گفت چه نوع لباسی برای آنها مناسب است.
در این زمان تعدادی از خانه‌های طراحی شروع به استخدام هنرمندان برای تهیه الگوهای لباس کردند. الگوها به مشتری‌ها ارائه می‌شدند و بر اساس علاقه مشتری، سفارش‌ها زیر چرخ خیاطی می‌رفتند.در این بازه زمانی بود که سنت ارائه الگو به مشتریان و کوک کردن آنها، به جای سیستم قبلی که لباس‌های کامل دوخته شده یا استفاده شده ارائه می شد، آغاز گردید. با شروع قرن بیستم، اولین تحولات جدید مد در پاریس اتفاق افتاد و از آنجا به سایر نقاط جهان گسترش یافت. طرح‌های جدید لباس‌ها قبل از اینکه به سایر نقاط دنیا راه پیدا کنند، در پاریس متولد می‌شدند. به عبارت دیگر پاریس به عنوان “پایتخت مد” شناخته شد. مد در این دوره با نام ” اوت کوتور Haute Couture” معرفی شده و منحصراً برای افراد خاص به طراحی می‌رسید.
در اواسط قرن بیستم، لباس‌های صنعت مد و فشن به تولید انبوه رسید. تولید افزایش یافت و مردم برای انتخاب، گزینه‌های بیشتری پیش رو داشتند. در اواخر قرن ۲۰، آگاهی از مد در بین مردم افزایش یافت و آنها به جای اعتماد به روندهای رایج در بازار ، لباس ها را بر اساس راحتی و سبک خود انتخاب می‌کردند.
مد و فشن در دنیای امروز
در حال حاضر طراحی مد به عنوان یک انتخاب شغلی در مراکز آموزشی ارائه می‌شود. این در حالی است که تعداد دانش آموختگانی که مد را حرفه‌ای جدی می‌دانند و در دوره‌های آن شرکت می‌کنند، با گذشت سالها افزایش پیدا کرده است. امروز مد و فشن با تخصص‌های مختلف در اختیار دانشجویان و علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. در حقیقت طیف وسیعی از گزینه‌ها برای انتخاب یک طراح فشن وجود دارد، مانند طراح لباس زیر، لباس شنا، لباس زنانه و مردانه، لباس عروس، لباس بچه گانه، کفش، کیف دستی و …
طراحان مد همچنین می‌توانند با شرکت‌های پوشاک کار کنند یا در فروشگاه‌های بزرگ و خاص فعالیت داشته باشند. تحولات در زمینه مد و فشن باعث ایجاد سایر مسیرهای شغلی مرتبط مانند آرایشگری، روزنامه نگاری فشن، مشاوران مد، عکاسان مد و غیره شده است. تغییر مهم دیگری که در سالهای اخیر و صنعت طراحی مد ایجاد شده، در افزایش استفاده از رایانه و فناوری دیده می‌شود. امکانات نرم افزاری به راحتی و به سرعت در روند طراحی و تولید یک لباس به طراحان کمک می‌کند. در نتیجه مد و فشن فقط به طراحی و ایجاد یک لباس گفته نمی‌شود. فشن در حقیقت دنیای بزرگی است که در آن طراحی، خلاقیت، فناوری و همچنین تجارت وجود دارد.
اصطلاحات مد و فشن
در صنعت مد، الفاظ بخصوصی برای توصیف موقعیت‌های مختلف وجود دارد. در اینجا شما را با چند اصطلاح مد و فشن آشنا می‌کنیم.
اصطلاح فرمال یا کژوال Foraml -Casual
فرمال و کژوال دو اصطلاح رایج در صنعت مد هستند که مفهومی متضاد یکدیگر دارند. در حقیقت، فرمال به شیوه لباس پوشیدن رسمی و کژوال به پوشیدن لباس‌های راحتی گفته می‌شود. برای توصیف کژوال، می‌توان از عبارت “لباس های روزمره” هم استفاده کرد.
اصطلاح کت واک Catwalk
اگر فشن شوهای مختلف را دنبال می‌کنید، حتمآ با سکویی که مدل‌ها برای نمایش لباس روی آن راه می‌روند آشنا هستید. به این مجموعه و پلتفورم کت واک می‌گویند. در گذشته سکوهای کت واک معمولا به صورت T شکل طراحی می‌شدند. با گسترش خلاقیت در میان طراحان مد، شیوه ارائه کت واک نیز تغییر پیدا کرده است. در روزهای کرونایی طراحان مد مجبور شدند تا کت واک لباس‌های خود را به صورت آنلاین برگزار کنند.
اصطلاح ترند Trend
اصطلاح ترند از دیگر لغات رایجی است که حتی در میان ما فارسی زبان‌ها هم به کار می‌رود. این کلمه به معنای آخرین، به روزترین و رایج ترین پوشاک است. البته گاهی ترند به آخرین مدی گفته می‌شود که قرار است به زودی ارائه گردد اما هنوز به بازار نیامده است.
اصطلاح وینتیج Vintage
وینتیج به طرحی قدیمی گفته می‌شود که طی سالها از محبوبیت افتاده است اما بعد از مدتی دوباره به صنعت مد برمی‌گردد و طرفداران بسیاری پیدا می‌کند.
اصطلاح آوانگارد Avant Grade
آوانگارد در معنای کلی از شکستن کلیشه‌ها صحبت می‌کند. این اصطلاح در دنیای فشن به معنای پا گذاشتن به دنیایی جدید و خلاقانه برای طراحی لباس و شیوه آرایش گفته می‌شود. در حال حاضر بسیاری از طراحان مد در تلاشند تا با خلق پوشش‌های عجیب و متفاوت از کلمه آوانگارد برای نام، برند یا محصولات خود استفاده کنند.
اصطلاح مد خیابانی Fashion Street
چنین اصطلاحی به سبک رایج لباس پوشیدن افراد در خیابان اطلاق می‌شود. یک مد مقرون به صرفه و نسبتا ارزان که بیشتر در میان نسل‌های جوانی که به دنبال سبک‌های جدید می‌گردند، دیده می‌شود.
مد کلاسیک Classic Fashion
برای تعریف این لباس‌ها یک جمله ساده وجود دارد: آنها هرگز از مد نمی‌افتند! لباس‌های استایل کلاسیک از پارچه‌های گران قیمت ساخته می‌شوند و کارایی درجه یکی دارند. آنها را می‌توان در تمام فصول سال پوشید بدون اینکه از مد افتاده یا قدیمی باشند.
مد سازگار با محیط زیست Eco Fashion
چنین سبکی به لباس‌های شیک و مقرون به صرفه‌ای گفته می‌شود که در تولید آن، از مواد اولیه گرفته تا آخرین پارچه‌های بکار رفته، از مواد سازگار با محیط زیست استفده شده است. اساساً این شیوه مد و فشن با مسئولیت پذیری ساخته می‌شود
چه شهری به عنوان پایتخت مد شناخته می‌شود؟
به دلیل نخستین فعالیت‌های فشن در پاریس، این شهر به عنوان پایتخت مد شناخته می‌شود.
منشا طراحی مد از چه سالی آغاز شد؟
منشأ طراحی مد از سال ۱۸۲۶ و با فعالیت‌های چارلز فردریک وورث آغاز شد.
اصطلاح مد خیابانی Fashion Street به چه مفهومی اشاره دارد؟
مد خیابانی به سبک رایج لباس پوشیدن افراد در خیابان اطلاق می‌شود.
فشن در پاریس برای نخستین بار برای چه مفهومی بکار می‌رفت؟
مد در این دوره با نام اوت کوتور Haute Couture معرفی شده و منحصراً برای افراد خاص به طراحی می‌رسید.